Hoe ziet een toekomstbestendige werkplaats eruit? Om dat te ontdekken, gaan we eerst een stukje terug in de tijd. In mei 2019 promoveerde een viertal studenten van de universiteit van St. Gallen op Die Autowerkstatt der Zukunft, een uitgebreid marktonderzoek naar de autowerkplaats van de toekomst. De jonge Zwitsers hebben de keten van autofabrikant tot consument volledig doorgelicht en komen tot interessante conclusies, waarbij digitale ontwikkelingen een belangrijke rol spelen.
Alle constateringen zijn gebaseerd op uitspraken van experts, van fabrikanten en toeleveranciers tot softwarespecialisten en garagehouders. Een deel van de aangedragen oplossingen ligt al binnen bereik, al zijn deze voor veel ondernemers nog een ver-van-mijn-bed-show of zijn de investeringen te hoog.
Virtual reality in de toekomstbestendige werkplaats
De onderzoekers noemen onder meer virtual reality in de toekomstbestendige werkplaats. Afgelopen voorjaar kon je op de Auto Prof kennis maken met een VR-cursus autospuiten, die niet alleen veel tijdwinst oplevert, maar ook tot een enorme besparing op de materiaalkosten leidt, zonder afval. Soortgelijke cursussen bestaan ook voor techniek en sleutelprocedures. De verwachting bestaat dat binnen afzienbare tijd VR-programma’s beschikbaar zullen zijn die zijn toegespitst op bepaalde typen auto’s. Zo kan de technicus vooraf, tijdens of zelfs gecombineerd met de werkzaamheden zien hoe hij of zij moet werken. De kennis is er al, alleen kost de uitvoering ontzettend veel tijd en dus geld.
Een digitaal planbord waarop in de werkplaats is te zien hoe de taken zijn verdeeld, is bij enkele grotere dealerbedrijven al in gebruik. Het koppelen van zo’n systeem met de onderdelenleverancier en de administratie is maar een kleine stap. Hetzelfde geldt voor de ‘oliebar’, die de hoeveelheid getapte vloeistoffen zou kunnen doorgeven. Een druk op de knop is dan voldoende om een factuur uit de printer te laten rollen... eh... via e-mail te versturen naar de klant.
Klantcontact? Niet bij Tesla
De vraag is echter of die klant zo’n verregaande efficiency altijd op prijs stelt. Sommige Tesla-rijders bijvoorbeeld zijn heel tevreden met hun elektrische Amerikaan, maar missen het persoonlijke contact. Bij een onderhoudsbeurt of reparatie parkeer je je auto bij de Tesla Store (zo heet zo’n vestiging) om deze na de werkzaamheden weer af te halen. Menselijke interactie is er amper. Kennelijk vinden Elon Musk en zijn volgelingen dat een Tesla zo superieur is dat werkelijk contact met de klant niet van betekenis is voor een eventuele vervolgaankoop.
Bij andere merken wordt soms met bewondering gekeken naar deze franjeloze benadering, die voor elke universeel een schot in de eigen voet zou zijn. Regelmatig hoor je dat de moderne autokoper kiest via het internet en dan alleen nog bij de dealer (of agent) komt om de nieuwe aankoop af te halen. Bij de vooral in een lage bijtelling geïnteresseerde leaserijder of de no-nonsensekoper van vervoer van A naar B zal het vast voldoen. Klanten met autopassie willen nog steeds graag voelen, horen, ruiken en proefrijden, al zijn ze dankzij internet wel veel beter geïnformeerd dan vroeger, hoorden we onlangs weer eens bij een BMW-dealer.
Fossiel verdwijnt niet zomaar
Terug naar onze eigen wereld, die ons onder meer confronteert met stormachtige ontwikkelingen op het gebied van elektronica in conventionele auto’s en een snelle opmars van PHV’s en BEV’s. Alhoewel, snelle opmars... De belangstelling voor elektrische auto’s is weliswaar gegroeid, maar nog steeds minder groot dan sommigen graag zouden willen. De gemiddelde leeftijd van ons wagenpark bedraagt 11,4 jaar. Gezien de hoge prijzen van nieuwe auto’s zal dat de komende jaren niet zo snel veranderen, tenzij de overheid met draconische verbodsmaatregelen komt.
Dat betekent dus dat je zelfs na het door de wetgever nagestreefde verbod op de verkoop van nieuwe fossiele auto’s in 2035, deze nog jarenlang in de werkplaats zult tegenkomen. Vanwege het nog altijd niet overweldigende marktaandeel van de auto’s met een alternatieve krachtbron zullen deze bij kleine bedrijven voorlopig een bescheiden rol spelen in de werkplaats. De vraag rijst of het áltijd rendabel is om je te verdiepen in de emissievrije auto en te investeren in de daarvoor vereiste apparatuur en scholing. Blinkt je bedrijf uit in het werken aan traditionele techniek, al dan niet bij een beperkt aantal merken, zou je juist daarmee een reputatie kunnen opbouwen. Een lastige keuze...
De dealer wordt agent
Een aantal auto-importeurs wil meer greep op het verkoopnetwerk. De dealer wordt agent, wat vaak als onaantrekkelijk wordt ervaren. Bedrijven met soms meer dan een halve eeuw dealerervaring stoppen zo, al dan niet vrijwillig, met hun oude merk en gaan door als specialist. Dikwijls zoeken ze aansluiting bij een van de bijna twintig garageformules. Die hebben allemaal hun eigen faciliteiten, van onderdelenleverantie tot werkplaatsondersteuning.
De ex-dealer zal moeten proberen de oude klanten binnen te houden en nieuwe te werven. Een reclamebureau inhuren? Dat kan zinvol zijn (ze streven er niet allemaal naar morgen miljonair te zijn), maar vergeet ook de sociale media niet. Laat voortdurend zien wie je bent en wat je doet. Probeer mensen naar je bedrijf (en dus de werkplaats) te lokken door af en toe iets speciaals te organiseren.
Een deel van de klanten zal via de sociale media voor follow-up zorgen. Zeer belangrijk: persoonlijke binding. Toon interesse in het welbevinden van de klant en stuur bij passende gelegenheden een bloemetje of een fruitmand. Die bescheiden uitgave verdient zich dubbel en dwars terug! Gezien het voorgaande is het vast overbodig uit te leggen dat een chatbot-receptioniste weliswaar stukken goedkoper is dan een klankbord van vlees en bloed, maar dat het niet bevorderlijk is voor een warm contact met de klant.
Leestip | Social media als showroom: zo verkoopt Davero 200 MINI's per jaar
Efficiënte diagnose-apparatuur
Uiteraard worden ook de toeleveranciers van werkplaatsuitrusting geconfronteerd met de moderne ontwikkelingen. Ronnie van Gellecom van AA Equipment Support wijst op het belang van snelle, effectieve scantools in de toekomstbestendige werkplaats, zoals de Launch MOT. “Daarmee kunnen verbruiksgegevens direct naar de RDW worden gestuurd. Moet op elke gereedschapskar liggen”, aldus Van Gellecom, die tevens wijst op het belang van efficiënte ‘snelle’ diagnoseapparatuur, zoals Clever DiagnostiX. Voor BEV’s levert AAES testapparatuur van Launch om een HV-accu te kunnen servicen en diagnosticeren.
De mede-eigenaar van AAES laat het daar niet bij: “Binnen twee minuten meetresultaten biedende uitlijnapparatuur bespaart veel tijd. Uitlijnen en ADAS-kalibratie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Geavanceerde ADAS-systemen komen steeds meer voor en zijn vanaf mei 2024 op alle nieuwe auto’s verplicht. Met goede diagnosesystemen verzet je meer werk met dezelfde bezetting.”
Toekomstbestendige werkplaats besteedt minder uit
Van Gellecom verwacht dat bedrijven in de toekomst minder werk zullen uitbesteden. “We zien dat nu al bij airco’s. Ik verwacht dat zelfs het onderhouden en repareren van accupakketten op termijn in eigen werkplaats zal gebeuren. Het werk zal meer mechatronisch en elektronica-gerelateerd worden. Dat vraagt een aangepaste werkplaatsuitrusting. Het traditionele onderhouds- en reparatiewerk zal ondertussen nog wel de nodige jaren blijven. Omdat goede vakmensen schaars zijn, moet mogelijk met een kleiner team hetzelfde of zelfs meer werk worden verricht. Dat betekent doordacht plannen en een maximale efficiency.”
Banden scannen
CBX Equipment levert onder meer bruggen, uitlijn- en calibratieapparatuur, uitrusting voor bandenmontage en versnellingsbakspoelmachines. Ook eigenaar Maurits Golüke voorziet dat er in een toekomstbestendige werkplaats steeds efficiënter zal moeten worden gewerkt en dat diagnoseapparatuur een nóg belangrijkere rol gaat spelen. “Bij de overheidsdoelen op het gebied van EV’s en 0-emissiezones ligt de lat erg hoog, ik betwijfel of zoveel veranderingen in zo’n korte tijd haalbaar zijn. De tijd zal het leren."
"Als ik voor tijdbesparing kijk naar ons eigen assortiment, kan ik niet om de TreadSpec-overrijdbare bandenscanner heen. Hiermee bied je de klant een supersnelle scan van het bandenprofiel, met een duidelijk printrapport en adviezen voor het uitlijnen”, aldus Golüke, die ook wijst op de oudere bruggen die dikwijls een te smalle opname hebben om in de toekomst bij BEV’s accupakketen te kunnen wisselen. “Wij leveren hefbruggen met speciale opnamepads en bredere afstand tussen de kolommen/stempels en hebben ook een verrijdbare heftafel om accupakketten te wisselen. Tevens bieden we geavanceerde accutesters aan die het accupakket meten tijdens het laadproces en de gegevens vergelijken met een steeds groeiende database met vergelijkbare kilometerstanden en accupakketten. Dit levert waardevolle informatie op.”
Onderhoud op afstand
Juan Alonso, productmanager van Hella Benelux, verwacht dat onderhoud via internet een hoge vlucht zal nemen. “Ik denk ook dat de kalibratie van camera’s en radarsensoren van het ADAS-systeem en werkzaamheden aan elektrische of hybride voertuigen die nu aan specialisten en dealers worden overgelaten, snel gemeengoed zullen worden, net als dit bij airco-onderhoud is gebeurd. Het zou me niet verbazen als zogeheten connected car-systemen op termijn de norm worden. Daarvoor zal de IT-infrastructuur van de werkplaats op orde moeten zijn, met het snelst mogelijke internet en voldoende bandbreedte. Nu nog autonoom werkende technici worden een soort van systeembeheerders. Ze vormen de spil tussen veelal IT-gebaseerde tools voor het onderhoud van moderne auto’s en ondersteunende diensten van derden.”
Alonso wijst, als het op tijdwinst aankomt, op de mega macs-diagnosetesters, die aan foutcodes gelinkte reparatievoorstellen bieden bij vaker voorkomende storingen bij auto’s van hetzelfde type in de Hella Gutman-database. “De monteur hoeft daardoor het wiel niet meer helemaal opnieuw uit te vinden. Via Macs Remote Services kan onze technische helpdesk op afstand onder meer camera’s en radars kalibreren en nieuw gemonteerde onderdelen coderen, resetten en programmeren. Dit bespaart de monteur een tijdrovende gang naar de dealer of specialist”, aldus Alonso, die ook wijst op de Hella Academy-trainingen op het gebied van ADAS en elektrificatie.
Moderne opbergsystemen
Würth heeft het oer-Duitse Ordnung muss sein vertaald naar moderne opbergsystemen en logistieke principes, met als resultaat een maximale efficiëntie. Reinoud Besters van Würth Nederland B.V. raakt niet snel uitgepraat als we hem vragen naar oplossingen voor meer efficiëntie in de werkplaats: “Voordat je écht aan het werk kunt, moet er van alles geregeld zijn. Efficiënter werken betekent zoveel mogelijk aan het werk zijn en zo min mogelijk tijd aan randzaken besteden. Würth is kampioen in randzaken uit handen nemen: materiaal bestellen, uitpakken en opbergen, zoeken naar de juiste spullen, werksets klaarmaken, voorraad en kosten overzichtelijk maken, we zijn er groot mee geworden. We kunnen voor elk bedrijf berekenen hoeveel kosten onze systemen kunnen besparen. Daarnaast hebben we een breed assortiment tijdbesparende hulpmiddelen en gereedschappen, zoals de Smart Step-boren. Door hun getrapte boorpunt boor je daarmee veel gemakkelijker door het werkstuk heen, ook op een schuine of ronde ondergrond.”
Bijscholing essentieel voor toekomstbestendige werkplaats
Arnold Vennink van Snap-on verwacht over pakweg tien jaar veel meer elektrische auto’s in de werkplaats. “Werkplaatsen zullen moeten investeren in oplaadinfrastructuur, gespecialiseerde apparatuur voor onderhoud en voor BEV’s opgeleide technici. Er is niet alleen hoogwaardige diagnoseapparatuur vereist, maar ook software en connectiviteit om snel complexe problemen op te kunnen lossen. Auto’s zullen steeds meer direct verbonden zijn met het internet, voor diagnose en software-updates. Technici krijgen te maken met complexe sensortechnologie en autonome systemen. Dat betekent voortdurend investeren in bijscholing”, vervolgt Vennink.
“Snap-on heeft recent de Snap-on Academy geïntroduceerd, met trainingen voor veilig werken aan elektrische en (plug-in) hybride auto’s. De deelnemers doen de kennis en vaardigheden op om veilig en efficiënt aan zowel traditionele voertuigen als BEV’s te werken. Na het afronden is de cursist gecertificeerd om elektrische en plug-in hybride voertuigen spanningsvrij te maken en eraan te werken. Uiteraard hoort bij werken aan EV’s ook een werkplaats die aan de veiligheidseisen voldoet!”
Bruggen voor BEV's
Fuchs Service Equipment is gespecialiseerd in werkplaatsinrichting, -apparatuur en -onderhoud, met de nadruk op bandenmontage en bruggen. Directeur Jurriaan Suurenbroek legt uit dat bij de inrichting van een toekomstbestendige werkplaats steeds meer rekening zal moeten worden gehouden met elektrische voertuigen, al vormen ze nog geen meerderheid.
“BEV’s zijn zwaarder dan vergelijkbare traditionele modellen en gevoeliger voor afwijkingen in de uitlijning. Dit komt mede door de steeds lichter geconstrueerde moderne onderstellen en het hoge koppel, dat een snellere bandenslijtage veroorzaakt. Wij leveren bruggen die zowel geschikt zijn voor traditionele auto’s als elektrische voertuigen”, aldus Suurenbroek. “De Hunter-inspectiestraat kan zonder dat iemand ervoor op de knieën moet profieldieptes en de uitlijning meten. Terwijl de auto over de bandenbank rijdt, worden ook sporing en camber gemeten en vergeleken met de originele specificaties. Duidelijke digitale rapportage vergemakkelijkt de verkoop van banden en uitlijnbeurten aan de balie.”
Suurenbroek vertelt dat Fuchs over een speciale afdeling voor de herinrichting of nieuwbouw van werkplaatsen beschikt. “Twee technisch specialisten nemen met de ondernemer tal van zaken door, alle bezigheden komen aan bod. Zo hebben we al meer dan 300 werkplaatsen gerealiseerd!”
Minder fysieke belasting
Orange is gespecialiseerd in uitrusting voor de bandenwissel. Directeur Fons van der Linden wijst op de mogelijkheden om de werkplaats toekomstbestendig te maken door efficiënter te werken. “Met een Fastlane-montagestraat, met onder meer wielliften, rollenbanen, een bandenvulstation en een hieldruktafel werk je doeltreffender en met minder fysieke belasting. Je kunt bij de volledige bandenwissel blijven staan, hoeft geen wielen omhoog te tillen en kunt meerdere wielen direct achter elkaar afwerken. Wielserviceapparatuur en een balanceermachine maken de lijn compleet.”
Richard Groot, productspecialist en technisch trainer bij Denso, beperkt zich tot airco-onderhoud en noemt Co2-serviceapparatuur een must have voor de werkplaats. “Kijk ik naar Volkswagen, is R744 vanaf modeljaar 2024 het standaard koudemiddel voor de optionele warmtepompsystemen. Vanaf modeljaar ‘23 is datzelfde koudemiddel standaard voor Skoda en Cupra. Aangezien zo’n R744-systeem elke twee jaar onderhoud vereist, is dit zeker een aandachtspunt!”
Fossiel, of elektrisch?
Nuchter redenerend kun je stellen dat het aandeel van de elektrische auto’s in het wagenpark voorlopig niet rechtvaardigt dat iedere garagehouder het roer volledig omgooit. Benzine- en dieselauto’s blijven nog wel even en technici die er met hart en ziel aan werken zullen alleen maar schaarser worden. Werken aan BEV’s en PEV’s vergt kostbare investeringen in apparatuur en opleidingen. Die kosten zijn niet terug te verdienen als er eens per week een elektrische auto naar binnenrijdt. Voor grotere bedrijven in een omgeving waar veel auto’s met een alternatieve krachtbron rijden, ligt dat anders.
Moeten kleinere bedrijven misschien naar een samenwerkingsverband zoeken met een grotere collega? Fossiel of elektrisch, gebrek aan vakmensen dwingt elke garagehouder om te investeren in tijdbesparende diagnosetechniek en zo efficiënter werken in een toekomstbestendige werkplaats. Stof tot nadenken, want hoe dan ook zullen we meer moeten gaan doen met minder mensen.