“Veilig en gezond werken in deze branche betekent het vermijden van risico’s die kunnen leiden tot langdurige gezondheidsproblemen. Bijvoorbeeld blootstelling aan gevaarlijke stoffen of gehoorschade, maar ook het voorkomen van acute ongevallen door onveilige situaties”, legt Annemarie Arensen uit. Zij is programmamanager Veilig en Gezond werken bij OOMT. Daarbij draait het vooral om de werkplaats, waar veel machines en gereedschappen zijn te vinden die uiteenlopende risico’s met zich meebrengen. Veel van deze apparaten werken op elektriciteit, hydrauliek of perslucht, zoals heftakels, boren en compressoren, maar ook remmentestbanken, bandenapparaten, hefbruggen, heftrucks en overloopkranen.
“Deze machines zijn onmisbaar voor het uitvoeren van werkzaamheden, maar kunnen bij onzorgvuldig gebruik of slecht onderhoud ook gevaren opleveren, zegt Arensen. “Zo is er risico op knel- en pletgevaar, snijwonden en zelfs elektrocutie. En persluchtslangen die losraken – door achterstallig onderhoud – kunnen bovendien gevaarlijke situaties veroorzaken.” Veilig werken houdt in dat medewerkers zich bewust zijn van deze risico’s en de juiste voorzorgsmaatregelen nemen. “Toch is er het gevaar dat na verloop van tijd de aandacht verslapt en gevaren minder opvallen, omdat bepaalde handelingen routine zijn geworden”, signaleert Arensen.
Machineveiligheid en periodieke keuringen
Om veilig met machines te kunnen werken, is het belangrijk dat deze regelmatig worden gecontroleerd en gekeurd. De Arbowet schrijft voor dat machines veilig moeten zijn voor gebruik en dat ze aan bepaalde eisen moeten voldoen. Bedrijven zijn verantwoordelijk voor het naleven van deze wetgeving en moeten kunnen aantonen dat ze machines op tijd laten keuren. Arensen: “Er zijn verschillende mogelijkheden om aan deze verplichting te voldoen. Zo kan een bedrijf de keuring van machines uitbesteden aan een erkende instantie, maar er zijn ook tools beschikbaar waarmee bedrijven zelf hun machines kunnen controleren. Zo biedt OOMT een Check Machineveiligheid aan voor de meest gebruikte apparaten in de mobiliteitsbranche. Deze machinecheck is gericht op machines, maar ook op elektrische, pneumatische en hydraulische handgereedschappen. Tijdens de check wordt gekeken naar verschillende risico’s, die vervolgens inzichtelijk worden gemaakt via een stoplichtmodel en verbeterplan. De check is een vertaling van de arbocatalogus die is vastgesteld door sociale partners én de Nederlandse Arbeidsinspectie. Een ondernemer mag er dus op vertrouwen dat als er gewerkt wordt volgens de Check Machineveiligheid, de machine en het werken eraan aan de Arbowet voldoet. Arensen: “Is er toch een ongeval geweest? Dan volgt een onderzoek van de Nederlandse Arbeidsinspectie. Daarbij moet je aan kunnen tonen dat aan de Arbowet is voldaan en dat je met actieplan aan de gang bent gegaan”. Daarnaast vind je bij OOMT machinekaarten. Hierop staan belangrijke veiligheidsinstructies en wordt aangegeven welke persoonlijke beschermingsmiddelen nodig zijn bij het gebruik van de machine.
Voorlichting en wetgeving
Naast het uitvoeren van keuringen is het belangrijk dat medewerkers goed worden voorgelicht over veilig werken. Zo zijn werkgevers wettelijk verplicht om hun werknemers te informeren over de gevaren in de werkplaats en hoe zij deze kunnen voorkomen. Arensen: “Dit betekent niet alleen dat machines voorzien moeten zijn van CE-markeringen en veiligheidsstickers, maar ook dat er duidelijke handleidingen beschikbaar moeten zijn.”
Als praktische tip adviseert Arensen om minstens een paar keer per jaar aandacht te besteden aan veiligheid in de werkplaats. “Probeer dit op een speelse manier te doen. Bijvoorbeeld door een dag te kiezen waarop alle snoeren worden gecheckt. Of de noodstop of de persluchtslangen. Spreek daarbij de technische kant van medewerkers aan. Op deze manier zorg je ervoor dat veiligheid een vast onderdeel wordt van het dagelijks werk.” Hiervoor biedt OOMT ook toolboxen aan: PowerPoint-presentaties om de medewerkers voor te lichten.
Goed werkgeverschap en veiligheidscultuur
Veilig werken is niet alleen een kwestie van regels naleven: het vraagt om een goede veiligheidscultuur binnen het bedrijf. Werkgevers spelen hierin een cruciale rol, ook vanuit Arbowetgeving. Arensen: “Zij moeten ervoor zorgen dat er voldoende tijd en ruimte is om werkzaamheden veilig uit te voeren, zonder dat er druk wordt uitgeoefend om dingen snel af te ronden. Veel ongelukken ontstaan namelijk doordat medewerkers haastig of routinematig te werk gaan.”
“Een goede werkgever moedigt medewerkers aan om melding te maken van onveilige situaties en zorgt ervoor dat deze snel worden opgelost”, sluit Arensen af. “Is een machine niet veilig? Dan moeten medewerkers dit kunnen rapporteren zonder angst voor nadelige gevolgen. In sommige gevallen kan het verstandig zijn om contact op te nemen met een expert, via de Servicedesk van OOMT. Zij kunnen advies geven over machineveiligheid en andere arbeidsomstandigheden. Zij zijn bereikbaar voor zowel werkgevers als medewerkers”.
Dit artikel is gesponsord door OOMT.
