Als een roetfilter is gedemonteerd en in de software is weggeschreven of niet functioneert, dan is dat met de huidige APK-eisen niet met de EOBD scantooldiagnose en ook niet door een visuele controle op te merken. Daarom sturen RDW, Bovag en RAI aan op het gebruik van een deeltjesteller in de APK. Deeltjestellers zijn onvoorstelbaar nauwkeurig. Ze worden al enige tijd in laboratoria en voor hele specifieke doeleinden gebruikt (zoals in de tunnelbouw).
Bestaan er al deeltjestellers voor APK?
Nee, voor APK-gebruik in de autobranche bestaan geen deeltjestellers, althans, nog niet. De Nederlandse fabrikant TEN (ontwikkelaar, producent en exporteur van APK-emissie apparatuur) heeft de afgelopen jaren hard gewerkt aan een deeltjesteller, die geschikt is voor APK-gebruik. TEN is geen onbekende in de autobranche, want met zusterbedrijf TBA (dat viergastesters en roetmeters van TEN verkoopt en onderhoud) heeft het bedrijf al meer dan drieduizend Nederlandse automotive-klanten.
Hoe tel je roetdeeltjes?
Je kunt roetdeeltjes ioniseren (door deeltjes elektrisch te laden) en ze dan in een meetcel tellen. Dat heet een Ionisation Particle Counter. Een andere mogelijkheid is de deeltjes te bedekken met alcohol, waardoor ze in diameter groeien zodat je ze met een laser kunt tellen. Dat heet een Condensation Particle Counter, maar deze optie heeft als nadeel dat je alcohol (makkelijk ontvlambaar) in de werkplaats moet gebruiken. TEN heeft daarom gekozen voor de eerste methode. De ionisatie-deeltjesteller is bovendien robuuster en compacter, zodat het geschikt is voor gebruik in de werkplaats. De meting zal uitgevoerd gaan worden bij stationair toerental, zodat een 0-emissie afzuigunit niet nodig is.
Wanneer is de TEN-deeltjesteller leverbaar?
TEN is al heel ver met de ontwikkeling, maar eerst moet de deeltjesteller officieel in de APK worden opgenomen. Vervolgens moet er een richtlijn komen met technische eisen waaraan de deeltjestellers moeten voldoen. Aan de hand van die eisen kan het Nederlands Meetinstituut (NMi) deeltjestellers gaan testen en typegoedkeuringen afgeven. Dat zou ergens tussen januari en april 2020 het geval kunnen zijn, waarna de definitieve eis in juni 2020 gepubliceerd kan worden. Ten slotte zullen de autobedrijven naar verwachting medio 2021 een deeltjesteller in huis moet hebben. Dat is dus al over anderhalf jaar.
Dus én roetmeting én deeltjesmeting?
Nou, niet alle twee voor dezelfde auto. We gaan in de APK voor alle diesels tot en met Euro IV een roetmeter gebruiken en voor alle Euro V- en Euro VI-diesels een deeltjesteller. Autobedrijven die Euro V- en VI-diesels willen keuren, zullen dus
naast hun viergastester en roetmeter ook een deeltjesteller moeten aanschaffen.
Wat gaat de deeltjesteller kosten?
Laboratoriumdeeltjestellers kosten 25.000 tot 150.000 euro per stuk, maar TEN denkt voor de APK aan een goedkopere oplossing. TEN houdt een slag om de arm zolang nog niet bekend is aan welke eisen de deeltjesteller moet voldoen, maar denkt aan een richtprijs van 4.500 tot 5.000 euro. Dat is weliswaar duurder dan een roetmeter, maar gelukkig aanzienlijk goedkoper dan de bedragen van twintig- tot vijftigduizend euro, die nog niet zo lang geleden de ronde deden.
Krijg ik de deeltjesteller op tijd?
Als de deeltjesteller in 2021 verplicht wordt, zal het voor TEN, TBA en andere fabrikanten een grote uitdaging worden om iedereen op tijd een deeltjesteller te leveren. Ook bij de invoering van de viergasmeter in 1995 en de roetmeting in 1998, werden in korte tijd enorme aantallen geproduceerd. Maar toen waren er tientallen producenten, nu zijn er maar een paar. Zodra in Nederland iedereen voorzien is, kan TEN deeltjestellers voor België, Duitsland, Italië en het VK maken, want ook in die landen denken ze hard na over de invoering van een APK-deeltjesteller.
Dit artikel is gesponsord door TBA.
